Mỗi buổi trưa, chị đội mâm bánh đi
từ nhà trong xóm cầu Bà Điều đến đầu Xóm Đập, ghé vào quán cà
phê nằm trên đường Nguyễn Trường Tộ để
bán những chiếc bánh da lợn chị mới làm xong, bánh còn nóng hổi và thơm phức.
Màu xanh lá dứa, màu tím lá cẩm,
màu vàng của nhân đậu xanh trông rất đẹp mắt và nhất là hương thơm
ngào ngạt đã tạo thêm phần hấp dẫn đến những khách hàng trong quán
cà phê.
Đa số khách buổi trưa của quán là
công nhân của nhà in Long Hồ, một số người quen ở lối xóm, vài
thầy giáo, và mấy anh học trò của trường trung học tư thục Nguyễn
Trường Tộ, ... v.v. Khách thường đến quán để uống một ly cà phê xây
chừng, xây nại, bạc tẩy xỉu phé hay nước chanh …. trước khi bắt đầu
vào công việc buổi trưa của mình.
Mâm bánh quá mời mọc nên khách không
thể không mua dùm chị một hai chiếc bánh đã được cắt sẵn có
hình thoi hay hình tam giác xinh xinh. Vừa ăn, vừa uống cà phê và
uống trà thì thật là tuyệt vời. Thỉnh thoảng mấy chị em tôi
cũng len lén mua ăn vì sợ má rầy là hay ăn vặt.
Chị rảo bước một vòng trong quán,
khi không còn ai mua nữa thì chị tiếp tục đi bán dạo dọc theo hai bên
đường từ chân cầu Cái Cá lên đến bến xe Vĩnh Long - Cần Thơ (Bến
xe nằm một bên góc đường của trụ thần Phan Thanh Giản, trụ thần được
đặt ở trung tâm của Ngã Ba Cần Thơ vì một ngã hướng về Cầu Lộ
đường đi xuống chợ Vĩnh Long, một ngã đi qua Cần Thơ và một ngã đi
lên Sài Gòn). Dẫu cho trời nắng gắt hay mưa dầm, ngày qua
ngày của chị là thế.
Từ lúc tôi rời nhà để lên Sài Gòn
học, sau đó rời quê hương thì tôi không còn gặp chị
nữa! Nhiều lần tôi cảm thấy thèm được ăn những chiếc bánh da
lợn có hương vị, màu sắc tự nhiên của lá dứa, lá cẩm và đặc biệt
là khi bánh “mới vừa ra lò”. Mỗi lần nhắc đến, tôi lại nhớ
đến chị: Hình ảnh của một người con gái ở phố chợ, nước da bánh ích, chị không thon thả lắm, nhưng lại đẹp người trong những
chiếc áo bà ba màu sắc hồng nhạt, xanh lam, tím lá sen …và chiếc quần sa ten đen bóng được ủi
phẳng phiu, chiếc nón lá quai vải được thay đổi cùng với màu áo chị
mặc mỗi ngày, đầu đội mâm bánh phủ bằng một lớp vải the trắng để
che bụi. Trông chị rất là mộc mạc và mượt mà như một cô gái ở
miệt vườn quê.
********
Tôi về Việt Nam vào mùa thu năm 2014
để thăm gia đình. Vào một buổi trưa, tôi cùng cô cháu đi xuống thương
xá Vĩnh Long, chúng tôi ghé sạp giày dép ở tầng dưới của thương xá,
cô cháu lo lựa hàng ở bên trong, còn tôi thì đứng quay quẩn bên ngoài
để chờ. Thình lình, tôi được mời mua vé số từ một người phụ
nữ nhỏ người, gầy gò, nhìn rất là tiều tụy trong chiếc áo bà ba
úa màu, khoác thêm bên ngoài một chiếc áo sơ mi sọc dài tay cũ kỹ,
đội chiếc nón lá hơi lụp xụp và đã bị sờn. Tôi từ chối không mua,
nhưng cứ bị nài nỉ mãi. Bỗng sao tôi nhận thấy chị ấy có gương
mặt trông quen, tôi hỏi: “Có phải nhà chị ở cầu Bà
Điều không?” Chị trả lời: “Dạ phải và tui tên là Sen”.
Tôi biết chắc là chị rồi, nhưng tôi lại hỏi tiếp: “Chị là
chị Sen mà ngày xưa chị bán bánh da lợn và mỗi ngày chị ghé bán ở
quán cà phê SM nằm phía bên đây cầu Cái Cá?” Chị bảo: “Dạ
phải”. Tôi nói với chị: “Em là Mai Nhỏ ở quán cà phê dạo
ấy đây chị!”.
Chị và tôi rất vui mừng sau hơn ba
mươi lăm năm mới gặp lại. Qua vài câu thăm hỏi về gia cảnh thì
tôi được biết là chị không còn ở chỗ cũ, chồng chị bị tai biến
mạch máu não cách đó không lâu nên nằm tại chỗ; chị đưa tôi xem cườm
tay phải của chị bị gãy vì bị tai nạn, tuy đã lành nhưng không được
thẳng như trước nữa. Vì nhà quá nghèo, đời sống khó khăn, chị
không có vốn liếng gì nên phải đi bán vé số để mưu sinh. Tôi cũng
quên hỏi thăm về phần con cái của chị có hay không và sống ra sao?
Thăm hỏi qua lại xong, trước khi ra về
tôi gởi cho chị một ít tiền và mua dùm chị vài tờ vé số ủng
hộ. Chị nắm tay tôi và cám ơn rối rít. Tôi cảm thấy một sự ấm áp trong cái nắm tay của chị và tôi, một thứ cảm giác
của sự gặp gỡ bất ngờ và vui buồn lẫn lộn.
Trước khi rời khỏi sạp giày dép, tôi
nhìn chị đi hướng ngược lại và tiếp tục mời những người khách mua vé số. Lòng tôi rưng rưng và ngậm ngùi cho số phận “Chị
Sen – Bán Bánh Da Lợn” của ngày nào.
Khúc Giang
01.01.2016